Radosna nowina „jestem w ciąży!” daje początek niezwykłemu okresowi w życiu kobiety. Ogromne szczęście wiąże się też z nie mniejszym obowiązkiem dbania o siebie. Będąc w ciąży, powinnaś większą niż dotychczas troską otoczyć swoje zdrowie i dobre samopoczucie.
Urodzić zdrowe dziecko – to marzenie każdej przyszłej mamy. Pomijając sytuacje, w których za zdrowie płodu odpowiadają geny, to właśnie ty masz największy wpływ na rozwój maluszka teraz i po jego urodzeniu.
Przede wszystkim zadbaj o zdrowy styl życia – pod tym pojęciem mieści się zarówno właściwa dieta, aktywność fizyczna, czas na odpoczynek i regenerację organizmu, jak również unikanie nałogów i nadmiernego stresu. Wdrożenie zdrowego stylu życia to na pozór wyzwanie nie do przejścia – w natłoku codziennych spraw niezwykle trudno pamiętać o starannym dobieraniu jedzenia, często niełatwo uniknąć denerwujących sytuacji, a przy tym robić wszystko na tip-top. Ale ciąża nie musi wywracać wszystkiego o 180° jednego dnia. To po prostu samo życie – masz całe dziewięć miesięcy (choć im szybciej, tym lepiej), by stopniowo przygotować się do nowej roli i stworzyć idealne warunki dla twojego dziecka.
9 zasad na 9 miesięcy
Oto kilka prostych zasad, które powinna sobie wziąć do serca każda świadoma i odpowiedzialna mama. Ich przestrzeganie pozwoli przejść te szczególne 9 miesięcy z uśmiechem na ustach i bez obaw o dziecko.
#1 Odstaw papierosy, alkohol i inne używki
To absolutna podstawa. Paląc – również jako palacz bierny – szkodzisz nie tylko sobie, lecz także dziecku. Palenie może wywołać u maluszka astmę, inne schorzenia dróg oddechowych, jak również alergie skórne. Nie zapominaj o tym, że dzieci palaczek są często mniejsze i słabsze, a ich narządy – w szczególności mózg i płuca – są gorzej rozwinięte i podatne na choroby.
W ciąży zakazany jest również alkohol. Każda, nawet najmniejsza ilość piwa albo wina, nie wspominając o mocniejszych trunkach, może zagrozić prawidłowemu rozwojowi płodu. Konsekwencją długotrwałego, częstego spożywania alkoholu mogą być m.in. poronienie, poród przedwczesny i wewnątrzmaciczne zahamowanie wzrostu płodu. Jednym z najczęstszych skutków jest także płodowy zespół alkoholowy (FAS), którego objawami są deformacje ciała dziecka (w szczególności twarzy), zahamowanie hormonu wzrostu, niska waga i uszkodzenie centralnego układu nerwowego, odpowiadające za liczne zaburzenia motoryki i sensoryczne, trudności komunikacyjne i z uczeniem się oraz inne dysfunkcje. Najbardziej skrajnym przypadkiem jest urodzenie dziecka, które już w życiu płodowym jest uzależnione od alkoholu.
Szkodliwe dla zdrowia matki i dziecka są również inne używki. Najbardziej tragiczne konsekwencje powoduje zażywanie narkotyków, ale również inne środki psychoaktywne mogą poważnie zaszkodzić zdrowiu i matki, i dziecka.
Zerwanie z nałogiem bywa trudne, dlatego w skrajnych sytuacjach poproś o pomoc lekarza.
#2 Jedz zdrowo
Odżywiając się zdrowo, dostarczasz sobie i maluszkowi składniki odżywcze niezbędne do prawidłowego rozwoju, w tym potrzebne do wykształcenia się łożyska i tkanek ciała dziecka.
Błędne jest natomiast przekonanie, że w ciąży trzeba jeść za dwoje! Wcale nie trzeba jeść dużo, lecz mądrze. Jadłospis ciężarnej powinien być urozmaicony i obfitować w produkty jak najmniej przetworzone: pełnoziarniste pieczywo, makarony, kasze i ryże, rośliny strączkowe, chudy nabiał, chude mięso i ryby, warzywa, owoce i bakalie. Regularne spożywanie 5-6 niewielkich, lekkostrawnych posiłków dziennie, nawadnianie organizmu oraz wykluczenie z diety bogatych w puste kalorie fast foodów i przekąsek pozwoli uniknąć napadów niekontrolowanego apetytu oraz umożliwi dostarczanie organizmowi wszystkich wartościowych witamin, mikro- i makroelementów oraz innych składników.
Kobiety w ciąży powinny pamiętać o aprowizacji białkowej. Te, które stosowały wcześniej dietę wegańską lub inny restrykcyjny program żywienia, dobrze zrobią korzystając ze wsparcia dietetyka.
#3 Kontroluj wagę rozsądnie
Wiele kobiet w ciąży unika jedzenia z obawy przed przytyciem. Nadprogramowe kilogramy po ciąży to kłopot, z którym boryka się wiele mam. Na szczęście jedząc zdrowo i dbając o aktywność fizyczną, można się go łatwo pozbyć.
Głodzenie się w czasie ciąży jest też absolutnie złym rozwiązaniem – organizm nie ma wówczas skąd czerpać energii, przez co jesteś senna, osłabiona i podenerwowana, a ponadto odkłada zapasy tłuszczu na „czarną godzinę”, co sprzyja tyciu.
Nie można nie dojadać, a nie należy też się przejadać. Pochłanianie wszystkiego, co wpadnie ci w ręce i folgowanie zachciankom, to pierwszy krok do problemów zdrowotnych. Nadwaga sprzyja zaparciom, bólom kręgosłupa i nóg, żylakom nóg i odbytu, a także prowadzi do nadciśnienia tętniczego, cukrzycy ciążowej i nieprzyjemnych infekcji. Trzeba też pamiętać, że poród u kobiety z nadwagą jest trudniejszy – często rana po nacięciu krocza czy cesarskim cięciu goi się dłużej, a kobieta trudniej dochodzi do dobrej kondycji i samopoczucia.
#4 Badaj się
Dzięki regularnym wizytom u lekarza upewnisz się, że ciąża rozwija się prawidłowo, a w razie czego w porę dowiesz się o ewentualnych zagrożeniach i będziesz mogła podjąć odpowiednie leczenie (niektóre wady płodu można leczyć już w czasie ciąży). Dobry ginekolog będzie na wagę złota, zarówno jeśli chodzi o standardowe wizyty kontrolne i badania prenatalne, jak również o twój stan zdrowia.
W trakcie ciąży zostaniesz skierowana na takie badania, jak m.in.: badanie na przeciwciała odpornościowe, mofrologia krwi, badanie ogólne moczu, badanie cytologiczne, badanie czystości pochwy, badanie stężenia glukozy we krwi, badanie VDRL (w kierunku kiły), badanie HIV i HCV, badanie w kierunku różyczki i toksoplazmozy (IgG, IgM), badanie ultrasonograficzne czy badanie KTG. Nie można także zapominać o badaniach stomatologicznych i ogólnych.
#5 Zadbaj o suplementację
Zdrowa dieta powinna dostarczać niezbędne składniki odżywcze. Zdarza się jednak, że nawet dobrze zbilansowany jadłospis nie zawiera wszystkiego, co potrzebne i w optymalnych ilościach. Stąd też kobiety w ciąży powinny pamiętać o przyjmowaniu suplementów, w szczególności kwasu foliowego (witamina B₉), witaminy D3, jodu i kwasu DHA. Dobór właściwego suplementu diety najbezpieczniej przeprowadzić w konsultacji z lekarzem i nie decydować się samodzielnie na przypadkowy specyfik z apteki lub supermarketu.
#6 Nie stresuj się
Łatwo powiedzieć, trudniej zrobić. Mimo to w ciąży warto ograniczyć ekspozycję na sytuacje stresowe. Zarówno natłok obowiązków domowych lub zawodowych (jeśli pracujesz), kłótnia z partnerem, jak i pozornie błahe niedogodności (np. spóźniony autobus) mogą zaszkodzić dziecku i negatywnie wpłynąć na rozwój jego układu nerwowego. Długotrwałe narażenie na stres może z kolei wywołać skurcze macicy i przedwczesny poród.
Ciąża objawia się huśtawkami emocjonalnymi, od radosnego śmiechu do nieuzasadnionej złości lub płaczu, które potrafią wytrącić z równowagi. Naucz się panować nad emocjami – wypróbuj sprawdzone techniki relaksacyjne, dzięki którym szybko przywrócisz sobie spokój i dobry nastrój.
#7 Ruszaj się
Choć Martyna Wojciechowska, będąc w trzecim miesiącu ciąży, wdrapała się na szczyt góry Elbrus, ty lepiej tego nie rób. Jogging, wspinaczka, sztuki walki, sporty drużynowe – to nie najlepsza opcja dla przyszłej mamy. Zamiast tego postaw na pilates lub jogę dla ciężarnych, tai chi, nordic walking albo zwykły spacer lub inną formę ruchu. Właściwie dobrana nie będzie zbyt obciążająca, a za to pozwoli ci zachować dobrą formę oraz zadbać o elastyczność i wytrzymałość mięśni, co z kolei ułatwi poród.
#8 Ubieraj się odpowiednio
Na szczęście minęły już czasy, gdy dziewięć miesięcy ciąży czyniło z kobiety pękatą, odzianą w workowate ciuchy i nieatrakcyjną babę. Piękne ubrania dla ciężarnych są dostępne w każdej sieciówce, co pozwala wyglądać modnie i czuć się wygodnie. I choć ciąża to zaledwie krótki epizod w twoim życiu, nie idź na łatwiznę – szara bluza od mężowskiego dresu i wyciągnięty podkoszulek, a do tego fryzura i paznokcie w nieładzie sprawią, że wpadniesz w kiepski nastrój i zaczniesz ronić łzy z byle powodu. Ciąża to też twój czas, dlatego wybierz się na zakupy – kilka ślicznych sukienek, tunik i spodni, do tego wygodne pantofle na płaskim obcasie oraz regularne wizyty u kosmetyczki i fryzjera to prosta metoda na ładny wygląd każdego dnia i radość z powiększającego się brzuszka.
#9 Chroń siebie i dziecko przed niewidocznym zagrożeniem
Niewidoczne, czyli nie istnieje? To błędne myślenie! Czy wiesz, że każdego dnia jesteśmy narażeni na działanie niewidocznych dla oka, lecz bardzo szkodliwych dla organizmu fal promieniowania elektromagnetycznego? Z pewnością jesteś wystawiona na ich działanie nawet teraz, gdy czytasz ten artykuł na swoim komputerze. Promieniowanie elektromagnetyczne, w skrócie PEM, jest bowiem emitowane przez niemal wszystkie urządzenia elektroniczne, z których korzystamy na co dzień: smartfony, komputery, routery, technologie Wi-Fi, Bluetooth i wiele innych. Spotkasz się z nimi w biurze, pokoju, kuchni, jak i w łazience. Długotrwała ekspozycja na PEM może poważnie zaszkodzić rozwojowi płodu, a jeśli dopiero planujesz ciążę – pogorszyć twoją płodność.
Więcej o wysoce negatywnym wpływie PEM dowiesz się z artykułu Wpływ promieniowania na zdrowie kobiety w ciąży. Aby uchronić się przed tym niewidocznym zagrożeniem, a zarazem nie rezygnować z dotychczasowych aktywności, wypróbuj podkoszulki ciążowe Femibelly oraz kocyki ciążowe Femibelly – obecna w nich specjalna tkanina ekranująca tłumi fale promieniowania do bezpiecznego poziomu, skutecznie chroniąc ciebie i dziecko.